มังคุด เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ใบใหญ่ หนาและแข็งดอกออกเป็นช่อแยกได้เป็น ทั้งดอกตัวผู้ละดอกตัวเมีย ดอกตัวผู้จะเป็นสีเหลืองอมแดงหรือม่วง ส่วนดอกตัวเมียจะเป็นสีชมพู
การปลูก ::
นิยมขยายพันธุ์ด้วยกิ่งตอน ควรเริ่มตอนกิ่งในฤดูฝน และกิ่งตอนจะออกรากภายใน 1-1/2 เดือน กล้าไม้มังคุดจะต้องมีอายุอย่างน้อย 3 ปี จึงจะเอามาปลูกลงไปในหลุมได้ การปลูกในระยะแรกควรปลูกโดยการให้น้ำ อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง ต้นมังคุด จะได้ผลเมื่อมีอายุ 10 ปี
ส่วนที่ใช้เป็นยา ::
เปลือกผลแห้ง
รสและสรรพคุณยาไทย ::
รสฝาด แก้ท้องเสีย บิด มูกเลือด ในชนบทมักจะใช้น้ำ
ต้มเปลือกมังคุดชะล้างแผลจะช่วยให้แผลหายเร็วขึ้น
ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ ::
เปลือกผลมังคุด มีสาร "แทนนิน" เป็นจำนวนมาก มีฤทธิ์แก้อาการ ท้องเดินได้ดี นอกจากนี้ใน เปลือกมังคุด ออกฤทธิ์สมานแผลได้ดีมาก ทั้งยังฆ่าเชื่อแบคทีเรียได้อีกด้วย โดยเฉพาะเชื้อที่ทำให้เกิดหนอง และมีฤทธิ์ลดอาการอักเสบลงได้ดี กองวิจัยทางแพทย์ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ได้ศึกษารายงานว่าไม่มีพิษเฉียบพลัน แต่ควรระวังเรื่องขนานของการใช้ เพราะสารที่เปลือกมังคุด มีฤทธิ์กดประสาทส่วนกลางและเพิ่มความดันเลือดได้
วิธีใช้ ::
เปลือกมังคุด ใช้เป็นยารักษา อาการท้องเสีย ใช้เปลือกที่ตากแห้งต้ม กับน้ำปูนใส่หรือฝนกับน้ำดื่มได้อาการเป็นบิด (ปวดเบ่ง มีมูก และอาจมีเลือดออก) ใช้เปลือกผลแห้ง ประมาณครึ่งผล (4 กรัม) ย่างไฟให้เกรียมฝนกับน้ำปูนใส่ประมาณครึ่งแก้วดื่มทุก ชั่วโมง
คุณค่าทางอาหาร ::
มังคุดเป็นผลไม้ เนื้อมังคุดมีเกลือแร่ และวิตามินมากมายที่เดียว
ขอบคุณที่มา: www.phangngacity.com